Propeller kit Johnson, Evinrude, Cobra & Stringer 40 t/m 60 pk 2 cilinder Loopcharged 65/70/75 pk 3 cilinder (Schakelhuis groot) Stringer 400 Drives Cobra 4 cilinder (1978-1989) Cobra 2.3L (1990)
De meeste Evinrude buitenboordmotoren worden standaard van een 3-blads propeller voorzien. In de meeste gevallen levert dat ook het beste resultaat in de combinatie tussen slip bij acceleratie bij lage motortoerentallen en goede grip op topsnelheid.
Als veel grip bij lage toerentallen gewenst is, bijvoorbeeld om te wakeboarden of waterskiën, kan een 4-blads schroef voordelen bieden. Hierdoor zal de boot sneller reageren op gasgeven met de gashendel. Dat is vooral belangrijk bij de start, maar ook de snelheid is beter te regelen.
In de meeste gevallen worden bij boten met een enkele buitenboordmotor een rechtsdraaiende schroef gebruikt. Linksdraaiende propellers worden gebruikt bij de montage van dubbele motoren voor betere stuureigenschappen.
Standaard wordt een Evinrude buitenboordmotor geleverd met een zogenaamde standaard schroef. Deze is zo gekozen dat hij voldoet in combinatie met de meeste boten waarachter de Evinrude buitenboordmotor gemonteerd wordt.
De belangrijkste factor voor de match tussen de Evinrude buitenboordmotor en de boot is de spoed van de propeller. Die bepaalt de verhouding tussen het motortoerental en de snelheid van de boot. De spoed is de afstand die een propeller aflegt wanneer hij zich één omwenteling door het water “schroeft”. Een bootschroef met vlakke bladen legt een korte afstand af. Als de bladen schuiner geplaatst zijn is die afstand groter. In een vergelijking met de versnellingsbak van een auto kan je stellen dat de boot bij een kleine spoed in een lagere versnelling staat dan als de propeller een grote spoed heeft. Dat heeft invloed op de snelheid van de boot bij een bepaald motortoerental, maar ook op de trekkracht.
Om de juiste propeller te kiezen moet eerst gemeten worden welk toerental de motor draait bij topsnelheid. Dan moet het toerental in het door de fabrikant aanbevolen werkgebied liggen. Meestal is dat ergens tussen de 5000 en 6000 toeren per minuut. Aanbevolen wordt om dan ook meteen de topsnelheid te meten met een GPS.
Ga je voor een maximale snelheid, dan moet het motortoerental in de richting van de maximale waarde binnen dit gebied te liggen. Is het gemeten toerental lager dan het aangegeven werkbereik dan moet er een bootschroef met een kleinere spoed gemonteerd worden. Na montage van de nieuwe prop zal de topsnelheid sneller bereikt worden: de trekkracht wordt namelijk tegelijkertijd groter. Bovendien zal de topsnelheid ondanks de kleinere spoed vaak iets hoger worden, doordat de buitenboordmotor in z’n optimale werktoerental komt. Natuurlijk moet na het verwisselen van de propeller altijd gecontroleerd worden of de buitenboordmotor op topsnelheid wel in het gespecificeerde toerenbereik komt. Omgekeerd is een bootschroef met een grotere spoed de oplossing wanneer de motor op topsnelheid te veel toeren maakt.
Onderstaande tabel geeft ruwweg aan wat de invloed is op het toerental als de spoed van de propeller gewijzigd wordt. Dit is gerelateerd aan PK-klasse van de Evinrude buitenboordmotor.
Aantal Pk |
Verschil in spoed tussen de Evinrude Schroef |
Toerental verschil per maat |
300 pk |
2 inch |
500 - 600 toeren |
200 - 250 pk |
2 inch |
500 - 600 toeren |
70 - 175 pk |
2 inch |
500 - 600 toeren |
40 - 60 pk |
1 inch |
350 - 450 toeren |
8 - 20 pk |
1 inch |
500 - 600 toeren |
Dat betekent ook dat de keuze van de spoed afhankelijk is van het gebruiksdoel van de boot. Als de boot alleen gebruikt wordt om rustig te toeren is het misschien comfortabeler om een propeller met een iets grotere spoed te kiezen (1 maat groter). Het motortoerental blijft dan lager, de boot vaart zuiniger en de buitenboordmotormotor is stiller.
Omgekeerd kan het voor waterskiën nuttig zijn juist een kleinere spoed te kiezen: de buitenboordmotor draait dan meer toeren en heeft meer trekkracht. De topsnelheid is dan wel beperkt doordat de buitenboordmotor op z’n maximale toerental begrensd wordt.